Emsal (KAKS), TAKS Nedir? Nasıl Hesaplanır?

Planlı Alanlar İmar Yönetmeliğine göre bir arsada yapılacak/ tasarlanacak yapıların ne kadar alan kaplayacağı belirlenmiş olup, Emsal (KAKS) ve TAKS hesapları sayesinde mimarlar maksimum ne kadar alan üzerinde çalışacağını belirlerler.

Emsal (KAKS) Nedir?

Emsal diğer bir ifade ile KAKS (Kat Alanı Kat Sayısı) toplamda arsaya yapılabilecek net yapı alanını belirler. Diğer bir ifade ile bir binanın kat alanlarının toplam değerinin arsa alanının toplam değerinin ne kadarını kaplayabileceğini gösterir. İmar planında veya notlarında farklı bir hüküm/ifade bulunmuyor ise parselin net alanı üzerinden hesap yapılmaktadır.

Emsal (KAKS) Nasıl Hesaplanır?

Hesaplamak için imar planında verilen Emsal (E:) değerinin arsanın toplam alanı ile çarpılması gerekir. Örnek olarak 1000 metre kare arsa alanımız ve E:0,30 verilmiş olsun bu durumda 1000×0,30=300 metre kare net inşaat alanı olduğu anlaşılır.

Emsal (KAKS) Hesabına Neler Dahildir?

Hesaplarınız sonucunda çıkan net inşaat alanınıza nelerin dahil olup, nelerin olmadığını açıklayalım. Planlı alanlar imar yönetmeliğine göre bazı alanlar net inşaat katlar alanına dahil edilmez;

Emsal’e Dahil Olmayan Alanlar

Kanopiler, giriş saçakları, avlular, güneş, rüzgâr, yağmur ve kar etkisine karşı üstü örtülü bir veya birden fazla kenarı açık olan ve her bir bağımsız bölümle irtibatlı zemine oturan teraslar, çatı terasları ve çatı bahçeleri, Temelden çatıya taşıyıcı sistemle doğrudan bağlı olmayan binaya bitişik veya ayrık bir veya birden fazla kenarı açık olan arkatlar, bahçe ve istinat duvarları, Kapıcı daireleri ve bahçıvan evlerinin toplam 75 m²si, bekçi odaları ve kontrol kulübelerinin toplam 9 m²si, Sığınaklar ve ortak alan olarak ayrılan otoparklar, Asansör boşlukları, sahanlıklar, ışıklıklar, çöp, atık ve hava bacaları, tesisat galeri, şaft ve bacaları, Yapı inşaat alanının %3ünü geçmeyen ortak alan veya binaya ait olan yalnızca tesisatın geçirildiği tesisat alanları, kazan dairesi, teshin merkezi, bina ve tesise ait arıtma tesisi, su sarnıcı, gri su toplama havuzu, yakıt ve su depoları ile silolar, trafolar, jeneratör, kojenerasyon ünitesi, eşanjör ve hidrofor bölümleri, Bütün cepheleri tamamen toprağın altında kalan katlarda yer alan ve tek başına bağımsız bölüm oluşturmayan veya bir bağımsız bölümün eklentisi veya parçası olmayan; ortak alan veya binaya ait jimnastik salonu, oyun ve hobi odaları, yüzme havuzu, sauna gibi sosyal tesis ve spor birimleri, Bütün cepheleri tamamen toprağın altında kalan bodrum katlar ile kısmen açıkta kalan bodrum katlarının en altındaki tavan döşeme kotu yol kotunun altında olan ve yola cephesi bulunmayan bodrum katında yer alan ve tek başına bağımsız bölüm oluşturmayan; yapı inşaat alanının %5ini aşmayan ortak alan depolar, konut kullanımlı bağımsız bölümün bağımsız bölüm bürüt alanının %20sini, ticari kullanımlı bağımsız bölümün bağımsız bölüm bürüt alanını aşmayan depo amaçlı eklentiler, Üstü sökülür-takılır hafif malzeme ile kenarları rüzgar kesici cam panellerle kapatılmış olsa dahi açık oturma yerleri, çocuk oyun alanları, en az bir tarafı açık; sundurmalar, açık büfeler, açık yüzme havuzları, atlama kuleleri, pergolalar ve kameriyeler, Mescit, ticari amaç içermeyen kreş ve çocuk bakım ünitelerinin, toplam yapı inşaat alanının %5ini aşmamak koşuluyla 750 m²yi geçmeyen kısımları, Bulunduğu katın alanının toplam %25ini geçmemek koşuluyla; sökülür-takılır-katlanır cam panellerle kapatılmış olanlar dâhil olmak üzere balkonlar, açık çıkmalar ile kat bahçe ve terasları, yangın merpeni, yangın güvenlik holü, diğer açık veya kapalı merpen evlerinin 20 m²`si, dahil edilmemektedir.

TAKS Nedir?

TAKS (Taban Alanı Kat Sayısı) bir yapının taban alanı değerinin arsa alanının en çok ne kadarını kaplayabileceğini gösteren değerdir. TAKS alanı bulunurken İmar planında veya notlarında farklı bir hüküm/ ifade bulunmuyor ise parselin net alanı üzerinden hesap yapılmaktadır.

TAKS Nasıl Hesaplanır?

TAKS hesabı yapılırken imar planınında verilen TAKS değeri ile arsa alanı alanı çarpılır bulunan değer maksimum kullanılabilecek taban alanı değeridir. Örnek olarak 1000 metre kare arsa alanımız ve 0,35 Taks değerimiz olsun bu durumda 1000×0,35=350 metre kare kullanabileceğimiz maksimum taban alanımız olarak bulunmuş olur.

Neler TAKS Hesabına dahil edilir?

Planlı alanlar imar yönetmeliğine göre bazı alanlar TAKS alanına dahil edilmek zorunda değildir, edilmez. Bu alanları sırasıyla;

TAKS’a Dahil Olmayan Alanlar

Bahçede yapılan eklenti ve müştemilatı dahil yapıların tabi zemin veya tesviye edilmiş zemin üzerinde kalan kısmının parseldeki izdüşümünün kapladığı alandır. Ana yapının dışında kalan binaya ait arıtma tesisi ve trafolar, akaryakıt pompaları ve taşıyıcıları hariç olmak üzere kanopiler ve arkatlar, yangın merpenleri, toprağa dayalı asansör boşlukları, ışıklıklar, zemine oturan avlular, iç bahçeler, açık havuzlar, pergole, kameriye, üstü açık veya örtülü zemin terasları, bahçe duvarı ve istinat duvarı gibi yapılar, kontrol kulübeleri ile tamamen toprağın altında kalan otopark, açık otopark, sığınak ve tesisat hacimleri ve ana binadan ayrı ve toprağın altında kalan yakıt depoları, su depoları, su sarnıcı ve gri su toplama havuzu taban alanına dahil edilmemektedir.

Resim Üzerinden Örneklendirilirse;

Yukarıda verilen normal kat planı üzerinde Emsal hesabına dahil olmayan alanları gösterecek olursak emsale dahil olan alanlar açık kahve tonu ile, Emsale dahil alanların %20 sini geçmeyecek şekilde emsal harici tutulan alanlar yeşil tonu ile doğrudan emsal harici alanlar mavi tonu ile gösterilmiştir.

Emsal ve TAKS hesabına ilişkin sorunuz olursa yorumlarda belirtebilirsiniz, İyi çalışmalar…